Türk Okçuluğunda Atış Türleri

Türk Okçuluğunda Atış Türleri

Osmanlı’da spor maksatlı okçuluk yarışmalarının birkaç çeşidi vardır. Yarışmaların başta geleni uzun mesafe atışları idi. Bu disiplinde Osmanlı okçularının dudak uçuklatan mesafelere ok düşürdüğü kayıtlara geçmiştir. Pek çok belge ve yazılı kaynak ile doğrulanan bu bilgiler, bilim çevresi tarafından kabul görmüştür. Yalnız bazı milliyetçi batılı azınlıklar tarafından halen inanılması güç bilgilerdir.

"Puta" hedefi: Talaş yahut pamuk çekirdeği ile doldurulmuş deri torba. (Askeri Müze, İstanbul)

İkinci yarışma şekli hedef atışları idi. “Puta” adı verilen hedeflere atılmasından dolayı bunlara “puta atışı”, atılan yaylara “puta yayı”, hatta oklarına “puta okları” denirdi. Okların yelek ve formları hedef okçuluğuna uygun olduğu gibi, genelde günümüzde kullandığımız zeytin çekirdeği formundaki metal uçlar kullanılırdı.

Diğer gösteriye yönelik atışlar arasına sert cisimleri delme ve atlı okçuluk disiplinlerini koyabiliriz.

Ucu sertleştirilmiş çelik uçlarla kalın ağaç kütüklerini veya sert maden levhaları delmek, ilgi çeken bir gösteri idi. Yüksek kuvvet ve atış tekniğine sahip atıcılar, üst üste konmuş birkaç maden levhayı kolaylıkla delebilirlerdi. Müzelerde bu çeşit atışlarla delinmiş objeleri görmek mümkündür. Bu atışlara “darp” atışları denmektedir. Adını aynalı zırhın büyük metal plakalarından alan “ayna” hedefler ise bir başka sert cisim hedefleridir.

Bir diğer gösteri atışı “kabak atışı” diye adlandırılan ve at üzerinde yapılan atışlardır. Burada at dörtnala giderken, uzunca bir direğin ucuna konan hedefin tam altından geçildiği anda okçu atışını yapardı. Kabak atışı, direğin ucundaki hedefin genelde kabak olmasından kaynaklıdır. Bu atışlar, kondüsyon, konsantrasyon, ata binme ve ok atma tekniğinin en üst seviyede olduğu atışlardır. Tırnaklı hayvanların ok meydanlarına girmesi yasaklandığından, bu atışlar için kabak meydanları tahsis edilmiştir. .

 

Detay: II. Murad (1402-1451) şehzadelik
zamanında kabak oyunu oynarken. 
 (Hünername, 16. yy)
 

Saban demiri ve zile yapılan "darb" atışları. (Askeri Müze, İstanbul)


Kaynak belirtmek şartı ile içeriği kopyalayabilirsiniz. Kemankeş® markası tescillidir ve tüm hakları saklıdır.